کاربرد نظریه مهبانگ در براهین غایت شناختی و کیهان شناختی

کاربرد نظریه مهبانگ در براهین غایت‌شناختی و کیهان‌شناختی

تئوری مهبانگ یا انفجار بزرگ، نظریه‌ای جدید در کیهان‌شناسی است که در دهه‌‌های اخیر، خداشناسان علم مدار استنتاج‌های خداباورانه از آن داشته‌اند. مقاله حاضر به بررسی این نظریه علمی و نظریات علمی رقیب در برابر آن می‌پردازد و می‌کوشد تا میزان تأثیر این تئوری را بر روی براهین خداشناسی تبیین نماید. نگارنده، با پذیرفتن این اصل مسلم که همواره باید از استنتاج نتایج کلامی از نظریه‌های علمی جانب احتیاط را پ...

براهین وجود شناختی و باور به خدا

نظریه غایت به مثابه قرینه ای بر خودگروی روان شناختی در فلسفه صدرایی

از خودگروی روان­شناختی تقریرهای گوناگونی ارائه شده و در هر یک از آن‌ها بر ویژگی خاصی تأکید شده است؛ در تقریر آین بر بازگشت «هدف و منفعت به فاعل فعل»، در تقریر پویمن بر «بازگشت رضایت به فاعل فعل»، در تقریر ریچلز بر عنصر «خودخواهی» و در تقریر هولمز بر «انگیزه» و «حب ذات» تصریح و تأکید شده است. عناصر یادشده به ظاهر در فلسفۀ ملاصدرا حضور دارند؛ چنان­که ملاصدرا در نظریۀ غایت از «حب ذات» و « ارجاع هم...

دیدگاه های کیهان شناختی در هستی شناسی جینی

موضوع نوشتار حاضر تبیین کیهان‌شناسی آیین جین است. گرچه در این آیین برای جهان خالقی متصور نیست، با وجود این، تبیینی منحصر به‌فرد و آکنده از مفاهیم فلسفی دارد. در تفکر جین، جهان ازلی و بدون آغاز است که علاوه بر لُکه(جهان مادی و محسوس) شامل اِلُکه (جهان نامحسوس) هم می‌شود. در آیین جین، موجودات جهان به دو دستة «چیتنه» یا «شعورمند» و «اِچیتنه» یا «غیرشعورمند» تقسیم می‌شوند و موجودات گوناگونی در ذیل هر ی...

کرایگ و برهان کیهان شناختی کلام (دلیل حدوث)

هدف این مقاله بررسی و ارزیابی برهان کلامی کرایگ است. برهان کلامی از جمله براهین کیهان ‌شناختی‏ برای اثبات خداوند است که در جهان اسلام در میان متکلمان رایج است و به برهان حدوث شهره است. در عصر ما بر اثر تلاش‌های ویلیام کرایگ این استدلال از نو احیا شده است. کرایگ می کوشد با عرضه چهار دلیل نشان دهد که جهان دارای آغازی است و درست به همین علت نیازمند علتی است و چون علت ازلی است، تنها شیوه معقول برای...

براهین وجود شناختی و باور به خدا